Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Cemil Ertem’in Türk Telekom’un özelleştirilmesinin yanlış olduğunu söylemesiyle 2005’te yapılan özelleştirme tartışılmaya başlandı
Cemil Ertem, özelleştirmelerle ilgili soruya şu şekilde yanıt verdi: “Şu an tartışılan stratejik şirketlere baktığımızda blok satış yoluyla satılmasına karşıyım. Bu geçici rahatlama sağlar, bu şirketlerin potansiyel faydasını sürekli hale getirmemiz gerekiyor. Bu da halka açarak yapılabilir. Bu kadar gelişmiş finansal mimarinin, derinleşmiş sermaye piyasalarının olduğu bir dünyada yapacağınız en yanlış hareket, stratejik bir varlığınızı, blok olarak bir yabancı ülke sermayesine teslim etmektir. Blok satış yerini stratejik varlıklarımızı millete arz etmeliyiz.”
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Cemil Ertem’in açıklamalarıyla Türk Telekom’un özelleştirilmesi ve içinde bulunduğu kriz yeniden gündeme geldi. Telekom’un özelleştirilmesinden önce toplumun vereceği tepki azaltılmaya çalışıldı. Bu kapsamda yapılan özelleştirmeyle Türkiye’nin dış borcunun dahi kapatılabileceği ileri sürüldü. 2005’te yapılan ihaleyle şirketin hisselerinin yüzde 55’i 6.5 milyar dolar karşılığında Katar firması Oger Telecom’un Türkiye’de kurduğu Ojer Telekomünikasyon AŞ (OTAŞ) adlı şirkete devredildi. Türk Telekom devirden önce üst üste 4 yıl en fazla Kurumlar Vergisi ödeyen, 2004’te 2.2 milyar TL net karı olan, 60 bine yakın çalışanı bulunan bir kurumdu.
2005’te ihaleyi kazanan OTAŞ ilk etapta ihale bedelinin yüzde 20’sini peşin, kalanı ise beş eşit taksitte ödeyeceğini açıklamış, 2007 yılında 4.3 milyar dolarlık kredi alarak, borcunu 4 yıl erken kapatıp hisselerin sahibi oldu. Ancak Türkiye’deki borçlarını ödeyemeyince 2013’te oluşturulan konsorsiyumdan 4 milyar 478 milyon dolar ve 211 milyon 970 bin kredi alan OTAŞ Telekom, Eylül 2016’dan bu yana 4,75 milyar dolarlık kredinin üç ödemesini yapamadı. Yapılan sözleşme bankaların kredi alacaklarına karşılık Oger Telecom’un Türk Telekom’daki yüzde 55’lik hissesine el koymalarına olanak tanıyor.
Yaşanan gelişmeler üzerine krediyi veren 29 banka arasında en büyük paya sahip Akbank, Garanti Bankası ve İş Bankası OTAŞ kredisini 2017 sonu itibarıyla yakın izlemeye aldı. Borçların ödenememesi üzerine satış görüşmelerinin başladığı, Çinli büyük bir teknoloji firmasının Türk Telekom’u satın almak için istekli olduğu belirtildi.
KÂR EDİYOR BORCUNU ÖDEMİYOR
Borçlarını ödemediği için yeniden satışı gündemde olan Türk Telekom, 2017’de net 1.1 milyar TL kâr ettiğini açıkladı. Kamu Aydınlatma Platformu’na (KAP) gönderilen 2017 bilançosu ve açıklamalarında konsolide gelirlerin yüzde 12.6 artışla 18.1 milyar TL’ye yükseldiği ifade edildi.
KADRODA KÜÇÜLMEYE GİDİLDİ
2005’te yapılan özelleştirme öncesinde 60 bin civarında kişiye istihdam sağlayan Türk Telekom, özelleştirme sonrasında personel sayısını 22 bine kadar indirdi. İşten çıkartmalarda FETÖ’ye bağlı olan isimlerin etkin olduğu iddialar arasında. Türk Telekom’un çalışan sayısını neredeyse üçte bire indirirken yönetici sayısının 3 kat arttıdığı belirtiliyor.
Eski Ulaştırma Bakanı Enis Öksüz, yaptığı açıklamada özelleştirme öncesi 1 Genel Müdür, 4 Genel Müdür Yardımcısı, 18 Daire Başkanı ve 37 Daire Başkan Yardımcısı ile yönetilen kurumda, bugün 1 Genel Müdür, 10 Genel Müdür Yardımcısı ve yine 53 Daire Başkanı (Direktör) ile 113 Daire Başkan Yardımcısının görev yaptığını ifade etmişti.