Sebze ve meyvede “Ürün Künyelerine Yönelik Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlandı

Karekodlu ürün künyesi dönemi başladı. Ürün künyeleriyle sebze ve meyvelerin fiyatlarında şeffaflık sağlanacak.

Hal Kayıt Sistemi; tarım ürünleri ticaretinin düzenlemesi ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında, sebze ve meyve piyasasının elektronik ortamda izlenebilmesini sağlayan  Bakanlığımızın önemli faaliyetlerinden birisidir. Bu Sistemle sebze ve meyvelerin üretim yerinden tüketim noktalarına kadarki tüm aşamalarının takibi amaçlanmış, Sistem üzerinden üretilen ürün künyeleri vasıtasıyla tüketicilerin tükettiği sebze ve meyvelerle ilgili bilgilere ulaşabilmesi sağlanmıştır.

Kullanılmakta olan ürün künyelerinde tekdüzenin sağlanması ve bu künyelerin kullanım usul ve esaslarının düzenlenmesine ilişkin çalışmalarımızı tamamlamış bulunmaktayız. Ürün künyelerine yönelik Tebliğimiz 21/09/2016 tarihli ve 29834 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Malların perakende satışa sunulduğu tüm noktalarda yer alacak bu künyeler, sebze ve meyveler için adeta bir kimlik vazifesi görecektir. Tüketicilerimiz tükettikleri sebze ve meyvelerin nerede ve kimler tarafından üretildiği ile birlikte üretimde kullanılan kimyasallara ilişkin bilgileri de bu künyelerden öğrenebilecektir.

Artık karekodlu ürün künyeleri kullanılacaktır. Böylelikle sebze ve meyvelere yönelik bahsi geçen tüm bilgilere daha hızlı ve kolay erişilebilecektir.
Ürün künyelerine ilişkin en önemli yenilik ise bu künyelerde artık malın “alış fiyatı” na da yer verilecek olmasıdır.

Yapmış olduğumuz çalışmalar özellikle Hal Kayıt Sistemi üzerinden elde edilen veriler göstermektedir ki üretici satış fiyatları ile perakende satış fiyatları arasında oluşan farkın önemli bir kısmı perakende satış aşamasında meydana gelmektedir. Nitekim kamuoyunda “Hal Yasası” olarak bilinen yasal düzenlemenin sebze ve meyvelerin toptan fiyatlarını önemli oranda düşürdüğü, ancak bu düşüşün perakende fiyatlarına yeterince yansımadığı ve dolayısıyla perakende fiyatlarda anlamlı bir değişime yol açmadığına ilişkin genel bir kanaat oluşmuştur.

Bu nedenle, sebze ve meyvelerin fiyat oluşumunda şeffaflığın sağlanması amacıyla perakendeciler tarafından sunulması zorunlu olan ürün künyelerinde, ürünün alım fiyatının da yer almasını zorunlu hale getirdik.
Ayrıca, künye numaralarının www.hal.gov.tr web adresinden sorgulanmasıyla sebze ve meyvelerin kaç aşamadan geçtiği ve her aşamada oluşan fiyat bilgilerine de ulaşılabilmesi mümkün olacaktır. Böylelikle tüketicilerimiz satın aldıkları sebze ve meyvenin satıcılar tarafından ne kadara alındığını bilebilecektir. Bu şekilde oluşturulacak bir kamuoyu üzerinden perakende satış fiyatlarındaki artışın izlenebileceğini ve hatta belirli bir oranda kontrol altına alınabileceği değerlendirilmektedir.

Ayrıca, üreticilerden tüketicilere ulaşıncaya kadar oluşan tedarik zincirinin kısaltılması suretiyle tüketicilerin daha uygun fiyatlı mal temin edebilmesini sağlayabilmek temel hedeflerimizden birisidir. Bu çerçevede, üreticiler ve üretici örgütlerinin sektörde etkin bir şekilde yer alabilmesi, üretici örgütlerimizin piyasadaki etkinliklerinin artırılması amacıyla vergi avantajları da dahil olmak üzere bir takım teşvik mekanizmalarının oluşturulması yönündeki çalışmalarımız devam etmektedir.