Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Türk GSM operatörlerini sistemlerinde yerli ekipman bulunmaması nedeniyle cezalandırma olasılığını değerlendiriyor. DÜNYA Executive’in yer verdiği habere göre söz konusu şirketlere cirolarının yüzde 3’ü oranında ceza uygulanabilir.
Bilindiği üzere 1 Nisan 2017 itibariyle Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone Türkiye’nin sistemlerini kurarken yüzde 30 yerli ekipman kullanmalarını zorunlu kılan 4.5G sözleşmesini imzalamalarının üzerinden bir yıl geçti. Ancak yakın tarihli bir incelemede, kullanımdaki ortalama yerelleşme oranının yüzde 1 – 2’yi geçemediği ortaya çıktı.
DÜNYA Executive’in bu konuda doğrudan bilgilendirilen bir kaynağa dayanarak hazırladığı habere göre, BTK bu sonuçlar üzerine GSM operatörlerine cirolarının yüzde 3’üne kadar para cezası kesebilir. Hatırlanacağı üzere Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan da, Şubat ayında Barcelona’da gerçekleştirilen Mobil Dünya Kongresi öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, GSM operatörlerine yerlilik oranı uyarısı yaparak buna uymayan şirketlere ceza gelebileceğini duyurmuştu.
Darbe girişimi sonrası ilk ceza
Her ne kadar bu oranda bir cezanın uygulanabilir olduğuna inanmak tüm taraflar açısından zor olsa da, telekom şirketlerine yakın başka bir kaynak Ar-Ge ve Teknoloji Fonu’nu finanse etmek için belirli oranda bir para cezası uygulanmasının muhtemel olduğunu belirtiyor. Söz konusu ceza uygulandığı takdirde bu, 2016 Temmuz’undaki darbe girişiminin ardından sektöre para cezası uygulamasına ara veren BTK’nın o tarihten sonra kestiği ilk ceza olacak.
2016’da yılında yapılan 4.5G ihalesine göre, yerli tedarik seviyesi ikinci yılda yüzde 40’a, üçüncü yılda yüzde 45’e yükseltilmek zorunda. Ancak GSM şirketleri yerli tedarikçi bulmakta zorlandıkları için müşterilerine hızlı bir şekilde hizmet sunabilmek adına bu oranları gerçekleştiremiyor. NETAŞ ve Aselsan gibi büyük yerli ekipman ve servis sağlayıcılar da yerel olarak geliştirilen 4.5G kule sistemlerini tamamlayamadı. Yakın tarihli haberlere göre, üç büyük operatör NETAŞ ve Aselsan tarafından geliştirilen sistemleri almak için sözleşmeler imzaladı.
40 yerli şirket 27 alanda hizmet veriyor
Bununla birlikte, sektörde 27 farklı ekipman, yazılım ve farklı hizmetler sunan toplam 40 yerli şirket bulunuyor. Mayıs ayında bilgi teknolojileri ve haberleşme sektöründe Türk markalarının varlığını ispatlamak ve savunma sanayiinde gösterilen başarının bu alanda da gerçekleştirilmesi amacıyla kurulan Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi (HTK) bünyesinde Havelsan, Vestel, Argela, Telenity, Baran Technology ve Karel gibi şirketler de yer alıyor.
Hükümetin öncelikleri arasında yer alan telekomünikasyon ve savunma hizmetlerinin yerelleştirilmesi ve kamulaştırılmasının yerel üretimi destekleyeceği gibi GSM şirketlerinin yüksek kaliteli hizmetler sunmasına yardımcı olacağına inanılıyor.