24.11.2017

HALKIN EKMEĞİYLE OYNAMAYIN !…

Tüketici 200 gram ekmek istemiyor.

  • Ekmeğin, 200 gramdan başlayarak 10 gram ve katları olarak üretilebilmesiyle fiyatları değiştirmeden 10 gram 10 gram düşürerek gizli zam yapabilecektir.
  • Ekmek gramajı azaldıkça maliyet artacak, kalite düşecek, bayatlama hızı artarak israf artacaktır.
  • Yeni ekmek kodeksi hileye yol açabilecektir.
  • Dünyanın hiç bir yerinde ‘halk tipi’ ekmekle bu kadar oynanmaz. Fakir fukaranın bir ekmeği kaldı. Bırakın da onu da rahatça evine götürebilsin…

Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF), Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliğinde değişikliğe gidilmesinin ekmekte gizli zamma, maliyet artışı, israf, kalitesizlik ve hileye yol açabileceğini ileri sürerek ilgilileri uyardı. TÜDEF Genel Merkezinden Genel Başkan Hasan Atak imzasıyla Ankara’ da yapılan yazılı açıklamada, kamu oyuna yansıdığı kadarıyla yeni tebliğe göre, daha önce en düşük 250 gram olan ekmeğin 200 gramdan başlayarak 10 gram ve katları olarak üretilebilmesine olanak sağlanacağı hatırlatıldı. Ekmek sanayicilerince Bakanlığın bir araştırmasına dayandığı ileri sürülerek, ekmekte israfı artıran nedenlerin ‘ucuzluk’ ve ‘gramaj’ olduğuna yönelik açıklamaları * yanı sıra, Fırıncılar Federasyonu tarafından da, ‘Ekmekte gizli zam söz konusu değil’ şeklindeki açılamaların** bu endişeleri güçlendirdiği belirtildi.

Açıklamada şöyle denildi: “Nüfusun yüzde 20’den fazlası açlık sınırının altında, yüzde 60’nın ise yoksulluk sınırının altında olduğu bu ülkede, ekmek israfına ucuzluk ve gramajın neden olduğuna kimseyi inandıramazsınız. Ayrıca, ilgili esnaf örgütünce açıklandığı gibi, ‘tüketicilerin büyükşehirlerde 200 gramlık ekmek talep ettikleri konusunda’ TÜDEF’ e bağlı tüketici dernekleri ve yurt düzeyinde 92 şubesine tüketicilerden hiç bir talep gelmemiştir. Tam tersine tüketiciler bu konudaki haberler nedeniyle TÜDEF’ e yoğun olarak endişelerini bildirmektedirler. Fırıncılar Federasyonu Başkanı’nın ‘Yeni düzenlemede ekmeğin 200 gramdan başlayarak 10 gram ve katları olarak üretilebilmesi için çalışma yapılmıştır. 10 gram ve katları olarak yapılmasına sebep; ekmekte bir fiyat değişikliğine gidilmesi durumunda, 400 gram ekmeği 350 grama düşürmek zorunda kalmayarak enflasyon oranında gerekirse 20-30 gram aşağı çekerek uygulamanın daha sağlıklı olacağı göz önünde bulundurulmuştur’ ** şeklindeki sözleri aslında gizli zammın gerekçesi olabilecektir.

İsrafa yol açar

Başta Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı olmak üzere, ilgilileri uyarıyoruz. Yeni uygulama, maliyet artışı, israf ve kalitesizliğe yol açacaktır. Örneğin, halen bir kilo ekmek için 250 gramdan 4 ekmek üretilebilirken, olası yeni düzenlemeyle 200 gramdan bir kilo ekmek için bir fazla ekmek üretilebilecek olması maliyeti artışı demektir. Her gün evine 250 gramlık üç ekmekten 750 gram ekmek alan bir tüketici yeni uygulama ile 750 gramlık ekmek ihtiyacı için 200 gramlık dört ekmekten 800 gram ekmek almak zorunda kalacak ve 50 gram ekmeğin israfına yol açaçaktır. Bu konuda TÜDEF Bilim ve Danışma Komisyonu görüşü kısaca ‘ekmekte gramaj azaldıkça maliyetin artacağı, kalitenin olumsuz yönde etkileneceği ve bayatlama hızının artacağı, bu nedenle israfın artacağı’ yönündedir.

Hileyi önleyemezsiniz

Çok eski dönemlerden beri ekmekte gramaj eksikliği şeklinde hile yapıldığı,bu konuda uygulanacak cezalar konusunda birçok Osmanlı Padişah Fermanı bulunduğu bilinmektedir. Bu nedenle ekmek gramajı o dönemlerde bile sabit tutularak kontroller böyle sağlanmıştır. Bilim ve Danışma Komisyonumuzca, ‘ekmek gramajı enflasyon nedeniyle sıklıkla değiştirilirse tüketicinin ve tüketici derneklerinin gramajı ve gramajda yapılacak hileleri takip etmesi zorlaşacağı, hatta imkânsız hale geleceği’ vurgulanmaktadır. Komisyonumuzca, mevcut mevzuatta ekmek gramajı eksik olduğunda ceza uygulaması konusunda belirli toleranslar uygulanmakta olduğu hatırlarak; ‘ekmek gramajları 10 gram aralıklarla değiştirildiğinde bu tolerans değerleri üst üste çakışacağı için kontrollerin ve gramaj eksikliğinde ceza uygulamasının yapılması zorlaşarak imkânsız hale geleceği’ belirtilmektedir. Dünyanın hiç bir yerinde ‘halk tipi’ ekmekle bu kadar oynanmaz. Fakir fukaranın bir ekmeği kaldı. Bırakın da onu da rahatça evine götürebilsin. Ekmeğe etiket koymaya, toz toprak içerisinde her türlü hijyen koşullarından uzak satılmakta olan sağlıksız ekmeği poşete sokmaya yetkililerin gücü yetmemektedir. Yetkililer, sık sık ekmek kodeksiyle oynamak yerine asıl bunlara çare bulsun.”

Hasan ATAK

TÜDEF Genel Başkanı