TSE yönetmeliği vurdu, 50 bin işletmenin çarkları durdu
TSE’nin imalatta kuralları değiştiren yeni yönetmeliği kaosa neden oldu. Firmalara yeterli zaman verilmeyince belgeleri tamamlayamayan 50 bin işletme üretime ara vermek zorunda kaldı
Türk Standartları Enstitüsü’nün (TSE) yeni düzenlemeleri, otomotivden imalata, ulaşımdan esnafa kadar birçok alanda ticari hayatı kilitledi. Enstitü, karayolu araçlarının imal, tadil ve montajı hakkında 26 Nisan’da bir yönetmelik çıkardı. İlgili taraflardan gizlenen yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanmadan sadece bir gün önce kurumun internet sitesinde duyuruldu. TSE 13769 adı altındaki değişikliklerle üretimde kurallar sil baştan değişti.
50 BİN İŞLETME BOŞA ÇIKTI
Değişikliklere hazırlıksız yakalanan on binlerce işletme faaliyetlerini durdurup, yeni belge almak için arayışa girdi. Tadilatçı firmalara yeterlilik belgesi için zaman tanınmadı. Böyle olunca da fiziki ve ekonomik şartları müsaade etmeyen tadilatçı firmalar bir anda devre dışı kaldı.
Yeni kararla, otomotiv yan sanayi firmalarının, tadilat yapabilmesi için 3.5 metre olan tavan yüksekliği standardı 4.5’e, alan genişliği zorunluluğu ise 150 metrekareye çıkarıldı. Başta İkitelli OSB olmak üzere Türkiye’de bu alanda faaliyet gösteren işletmelerin yüzde 80’i üretim yapamaz hale geldi. Türkiye genelinde ise 50 bin işletme boşa çıktı.
MÜHENDİS BELGELERİ İPTAL
Tadilatçı firmaların çalıştırdığı mühendislerin yetki belgeleri de aynı hafta içinde çıkarılan tebliğ ile iptal edildi. Onbinlerce mühendisin TSE’nin vereceği eğitimi alması ve sonra da sınava girmesi istendi. Araçlara da hem TSE’nin kurmuş olduğu araç kontrol merkezlerinde, hem de TÜVTÜRK’te muayene olma zorunluğu getirildi. Yeni çıkarılan belgeler şirketlere maliyet de yükledi. Belgelerin firma başına maliyetleri ruhsatları ile birlikte 20 bin TL’yi buluyor. Şirketler hem maliyetlerinin artmasına hem de iş yapamaz hale getirilmelerine tepkili.
OSB’LER VE ODALAR DAVA AÇTI
Konuyla ilgili olarak İstanbul’da faaliyet gösteren 8 OSB bir araya gelerek yönetmeliğin iptali için dava açtı. Makine Mühendisleri Odası ve bazı STK’ların da konuyu yargıya taşıdığı öğrenildi.
HAVALİMANI DA ETKİLENDİ
Yönetmelik günde binlerce kamyonun çalıştığı yeni havalimanı inşaatını da vurdu. Son bir haftada 400’den fazla kamyon belgelendirme yapamadığı için otoparklara çekildi. Havalimanında çalışmak üzere tadilata giren ve yeni satın alınmış 28 araç da İkitelli OSB’deki fabrikaların standart dışı kalması nedeniyle beklemede.
TSE’nin yeni yönetmeliği, iş kazalarını önlemek için yapıldı. En sert tedbirler ise E5 üst geçitlerine çarpmalarıyla gündeme gelen damperli kamyonlara getirildi. Bu kamyonların imalat, tadilat ve montajlarına ilişkin yeni belge zorunluluğu getirildi.
Metin Can/Sabah